Aan de slag met Plan Vandaag: Een excursie over ruimte voor water

Aan de slag met Plan Vandaag: Een excursie over ruimte voor water

Aan de slag met Plan Vandaag: het klimaatbewustzijn groeit bij iederéén

Om de twee weken neemt een van onze provinciale collega’s je mee langs een van hun klimaatprojecten. Zo gaan we langs zeven projecten. Eentje voor elke strategische doelstelling uit Plan Vandaag. 
Anouk Vermeeren toont hoe jongeren weer een beetje klimaatbewuster worden dankzij de excursie Ruimte voor Water.  

Lees nu alle acties van de doelstelling ‘het klimaatbewustzijn groeit bij iederéén‘. Binnen 14 dagen vertelt Sander De Schryver je meer over onze open ruimte. 

Vorige slide
Volgende slide

Beleidsplan Ruimte in de maak!

Willen we in de toekomst voor iedereen ruimte om te wonen, te werken en te leven, dan moeten we daar nu al over nadenken. Want, de bevolking groeit maar de beschikbare ruimte niet. Slim omgaan met de beschikbare ruimte is dus nodig voor de toekomstige generaties en het klimaat. Daarom werkt de provincie Antwerpen aan het nieuwe Beleidsplan Ruimte.

Een nieuw Beleidsplan Ruimte komt er niet zomaar. We volgen een lange, wettelijk vastgelegde procedure zodat we goed onderbouwde beslissingen nemen.  

Stand van zaken

Het voorontwerp van het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen is klaar. Dit najaar vragen we advies over het voorontwerp aan de decretaal bepaalde adviesinstanties. Dat zijn het departement Omgeving van de Vlaamse overheid, de gemeentebesturen en de PROCORO (Provinciale Commissie voor Ruimtelijke Ordening). Met de adviezen gaan we aan de slag om het voorontwerp aan te passen naar een ontwerp van Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen. Daarna kan iedereen, ook het brede publiek, op dat ontwerp reageren tijdens het openbaar onderzoek.

Ondertussen onderzoeken we nog een aantal zaken zoals de mogelijke milieu-effecten en het onderzoek naar de levendige kernen. Deze onderzoeken gebruiken we om de inhoud verder uit te diepen en te concretiseren.

Gerelateerde actie

We maken het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen op en schorsen gemeentelijke uitvoeringsplannen die hier tegen in gaan.

Geef veerkracht aan je dorp

Een dorp is niet alleen een plek waar we wonen, we gaan er ook werken, naar school, we doen er boodschappen, we gaan er sporten of ontspannen, we groeien er op en worden er oud, we ontmoeten er vrienden, familie en buren, we rijden er doorheen of fietsen er naartoe.

De wereld en dus ook onze dorpen veranderen steeds sneller. Dit brengt kansen en uitdagingen mee. Ken jij je buren (nog)? Kan je in je dorp terecht voor de basisaankopen, voor vrijetijdsactiviteiten, of voor de zorg die je nodig hebt? Voel je je thuis in je dorp? Hoe kan je dorp omgaan met de klimaatverandering? Zijn er voldoende koele en groene plekken? En is er voldoende plek voor water? Zijn de woningen in je dorp voldoende geïsoleerd?

Met het project ‘Veerkrachtige dorpen’ willen we gemeentebesturen én inwoners van dorpen helpen om met die uitdagingen om te leren gaan. We doen dit door samen een traject te lopen. Zo formuleren we samen een visie en komen we tot concrete acties en nemen gemeenten en hun inwoners de toekomst van hun dorp in handen. En wij, provincie Antwerpen, begeleiden dit van begin tot einde.

Samen aan de slag tijdens het eerste participatiemoment.

De 3 grote fases van het traject Veerkrachtige dorpen

Analysefase – wat leeft er?

Hier bekijken we aan de hand van 10 thema’s wat het dorp in huis heeft. Klimaatverandering en energietransitie is een van deze thema’s. In de toekomst willen we bekijken hoe we ook klimaatveiligheid of klimaatadaptie als thema kunnen opnemen.

Visiefase – inwoners aan zet:

Aan het begin van deze fase kiezen inwoners en gemeente waar de focus ligt. Welke thema’s vinden zij belangrijk? Waar willen ze op inzetten?

Daarna gaan de inwoners aan de slag. Tijdens een viertal participatiesessies bepalen ze waar ze met het dorp naartoe willen, de dorpsvisie.

Actiefase – samen de handen uit de mouwen:

Hier zetten we visie om naar actie. Samen vertalen we dit naar een actieplan. Een concreet plan met taken, rollen en prioriteiten.
Het lokaal bestuur voert dit actieplan samen met inwoners en verenigingen uit.

Gerelateerde actie

We maken zoveel mogelijk mensen bewust van de gevolgen van en de oplossingen voor klimaatverandering. Dit doen we samen met de lokale besturen, via verschillende informatieve, sensibiliserende en participatieve acties.

Wat heeft 2Impresz ons geleerd over CO2 besparen in scholen?

De provincie heeft samen met intercommunales IOK en IGEMO een 35-tal scholen begeleid in hun deelname aan het Europees 2Imprezs-project (2017-2021).  De ervaring kunnen ook onze provinciale scholen goed gaan gebruiken.  

Zo was er al heel snel wat te rapen dankzij kleine investeringen en ingrepen met snelle terugverdientijden.  Het project stimuleerde bovendien leerkrachten en leerlingen om hun gedrag aan te passen.  

Schoolgebouwbeheerders en directies werden gevraagd om hun energie te monitoren. Zo kreeg men een beter inzicht in de maandelijkse en jaarlijkse gas- en elektriciteitsverbruiken.  Met eenvoudige ingrepen werd de factuur in toom gehouden: afstellen van de CV-ketels op weekends en vakantie,  sluipverbruik vermijden door een tijdschakelaar, LED-verlichting in gang aanbrengen met bewegingssensors , energieverslindende halogeen-buitenstralers vervangen door moderne LED-stralers, enz.

De eerste resultaten

Globaal gezien hebben de 28 scholen, die hun gegevens tot het einde hadden doorgestuurd, hun gezamenlijk energieverbruik met 5% gereduceerd. Dat komt overeen met een besparing van bijna 360 ton CO2/jaar.  De gegevens werden ook beïnvloed door de coronasituatie in 2020 (en 2021). Het juiste pad werd ingeslagen!  Door een volgehouden inspanning van zowel de facility managers (of technische directeuren) als van de directies/leerkrachten/leerlingen, zullen we door samenwerking onze klimaatdoelstellingen in de provinciale scholen tegen 2030 bereiken. Het participatieve 2Imprezs-project gaf alleszins veel goesting om hiermee verder te gaan.

Gerelateerde actie

Het Europese 2Impresz-project zet scholen aan om 30% CO2-uitstoot te besparen. Hiervoor gaan leerlingen en leerkrachten samen met de beheerders van de schoolgebouwen aan het werk.

Aan de slag met Plan Vandaag: een wadi voor het Vrijbroekpark

Aan de slag met Plan Vandaag: een wadi voor het Vrijbroekpark

Om de twee weken neemt een van onze provinciale collega’s je mee langs een van hun klimaatprojecten. Zo gaan we langs zeven projecten. Eentje voor elke strategische doelstelling uit Plan Vandaag. We doen dit op het moment dat we alle acties van deze doelstelling op de site plaatsen. 

Sarah Wouters toont je graag hoe het Vrijbroekpark weer een beetje klimaatneutraler en -veiliger werd met behulp van een wadi. 

 

Vorige slide
Volgende slide

Gerelateerde actie

We zorgen ervoor dat onze gebouwen en terreinen klimaatveilig zijn. Zo geven we water ruimte, kiezen we voor regenwater boven leidingwater en ontharden we waar mogelijk. Daarnaast passen we onze gebouwen aan voor voldoende verkoeling bij hitte.

’t Centrum als voorbeeld van circulair bouwen

In het voorjaar van 2021 is Kamp C gestart met de bouw van ’t Centrum. Met ’t Centrum bouwt provincie Antwerpen voor het eerst een circulair gebouw. 

In de dit gebouw werken we aan zoveel mogelijk pijlers van circulair bouwen. Rond het gebouw en het bouwtraject brengt initiatiefnemer Kamp C heel wat partners samen. De 7 partners* werken samen aan een boeiend en vernieuwend leerproces. Hieruit kan later de hele bouwsector inspiratie putten. 

Het pilootproject zal inzichten geven in de obstakels en de oplossingen rond circulair bouwen. Zo zullen we de nodige transitie naar circulair bouwen versnellen. 

’t Centrum houdt rekening met álle aspecten van circulair bouwen, de 7 pijlers van duurzaam bouwen.  

Aanpasbaarheid en flexibiliteit zijn de belangrijkste principes als je gebouwen toekomstbestendig wil maken. Met ’t Centrum tonen we wat dit in de praktijk betekent. Het is een schoolvoorbeeld van de manier waarop je als bouwheer kunt inspelen op veranderende ecologische, ruimtelijke en functionele inzichten. We bouwen het gebouw zo dat we het later gemakkelijk aan nieuwe behoeften kunnen aanpassen. Dit zonder dat daar veel extra energie of nieuwe materialen voor nodig zijn. Het ontwerp, de materialen en de verbindingen zijn er zelfs op voorzien dat we het gebouw volledig uit elkaar kunnen halen. 

Het circulaire kantoorgebouw op Kamp C heeft drie bouwlagen en heeft een totale oppervlakte van 2.400 m². De constructie is gebouwd op een grid van 5 bij 5 meter. Alle componenten zijn daarop afgestemd, zodat er zo weinig mogelijk verschillende elementen in het gebouw zitten. Zo bestaat de hoofddraagconstructie uit kolommen, balken en vloerelementen van massief meerlagig hout, het zogenaamde CLT of cross laminated timber.

Alle elementen van deze constructie zijn zo met elkaar verbonden dat ze zonder schade weer uit elkaar kunnen worden gehaald. De standaardcomponenten kunnen dus gemakkelijk hergebruikt worden in een volgend leven. Ook de funderingen kunnen probleemloos worden gerecupereerd en hergebruikt. Ik merk overigens op dat enkel voor de ondergrondse draagconstructie beton is gebruikt; deze is bovendien volledig cementloos.

Emiel Ascione, projectverantwoordelijk Kamp C

Die herbruikbare lijn is in het volledige gebouw doorgetrokken. Alle materialen zijn opgenomen in een zogenaamd Building Information Model (BIM) met een geïntegreerd materialenpaspoort zodat te allen tijde een inventaris kan worden opgemaakt. Het gebouw is daardoor letterlijk een opslagplaats van materialen.

 

 

*het bouwconsortium Kamp Circulair bestaat uit 7 bedrijven en organisaties: Beneens, TEN, Streng-th, Muurtuin, West Architectuur, Tenerga en VITO.

Gerelateerde actie

We gaan bewuster om met bouwmaterialen en doen kennis op rond circulair bouwen.

Duurzaamheidsrapport: projecten in beeld

Foto van de cover van het duurzaamheidsrapport van 2020.

Onze organisatie klimaatneutraal én klimaatveilig maken. Dat is onze eerste strategische doelstelling. Voor een organisatie met een dertigtal vestigingen en zo’n 2000 personeelsleden is dit niet niks. 

In de praktijk worden de verschillende provinciale diensten ondersteund door het departement Logistiek. Ondersteuners en doeners, zijn onze collega’s van dit departement. Duurzame gebouwen neerzetten, met slimme buitenaanleg. Zorgen voor een goed onderhouden werkomgeving waar mensen hun taken efficiënt kunnen uitvoeren. Beschikbare middelen daarbij zuinig gebruiken, steeds met aandacht voor milieu, klimaat én comfort. In het duurzaamheidsrapport tonen we een greep uit de realisaties van ‘coronajaar’ 2020.

Gerelateerde actie

We voeren een energiebeleid waarbij we het verbruik en de uitstoot van elektriciteit en stookinstallaties tot een minimum beperken voor onze werking en gebouwen.
We verminderen de uitstoot van ons personenvervoer door te kiezen voor elektrische auto’s of duurzamere alternatieven.